اثرات آللوپاتیک قارچ ‏‎rhizoctonia solani‎‏ بر گیاهان ترتیزک ‏‎lepidium sativum l.‎‏ دژگال و گندم

در پژوهش حاضر، اثرات عصاره آبی قارچ ‏‎r.solani ag-4‎‏ بر جوانه زنی بذر و رشد طولی ریشه چه و ساقه چه گیاهان ترتیزک، دژگال و گندم بررسی گردید. همچنین اثرات غلظتهای مختلف محیط کشت مایع بر جوانه زنی و رشد طولی ریشه چه و ساقه چه ترتیزک بررسی شد. اثر غلظت های مختلف عصاره آبی قارچ بر تقسیم میتوز در مریستم انتهائی ریشه پیاز، واکنش هیل در کلروپلاستهای استخراج شده از برگ اسفناج، چغندرقند و گندم و رشد طولی قطعات کلئوپتیل گندم و میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در ریشه گیاهلان ترتیزک و دژگال نیز مورد مطالع قرار گرفت. تیمار پیش رویشی و پس رویشی گیاهان ترتیزک و دژگال با عصار آبی قارچ در شرایط گلخانه ای صورت گرفت که در تیمار پس رویشی علاوه بر رشد، میزان کلروفیل برگ و میزان قندهای محلول برگ و ریشه اندازه گیری گردید. همچنین اثر اشعه ‏‎uv‎‏ بر تولید آللوکمیکالها توسط قارچ ‏‎r.solani‎‏ نیز مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان داد که غلظتهای کم عصاره آبی قارچ اثری بر روی جوانه زنی بذرها نداشته است و تنها در غلظتهای بالا از جوانه زنی جلوگیری نموده است. غلظتهای کم عصاره محرک رشد طولی ریشه چه و ساقه چه بوده ولی در غلظتهای بالا اثرات بازدارندگی اعمال نموده اند. بیشترین اثر بازدارندگی رشد در مورد دژگال و کمترین اثر در مورد گندم مشاهده گردید. محیط کشت مایع بدون آنکه قارچ در آن محیط رشد کرده باشد و همچنین محیط کشت مایع که قارچ در ا، رشد یافته بود نیز تا اندازه ای اثرات بازدارندگی بر رشد ترتیزک اعمال نمودند. غلظتهای مختلف عصاره، تقسیم میتوز در ناحیه مریستمی ریشه پیار را کاهش داده که اثرات بازدارندگی در مرحله پرومتافاز و متافاز از نظر آماری معنی دارتر بوده است. همچنین غلظتهای بالای عصاره آبی در مرحله پرومتافاز و متافاز از نظر آماری معنی دار بوده است. همچنین غلظتهای بالای عصاره آبی از رشد طولی قطعات کلئوپتیل گندم جلوگیری نمود. احیا ‏‎dcpip‎‏ در حضور غلظتهای کم عصار انجام پذیرفت ولی در غلظتهای بالای عصاره احیا ‏‎dcpip‎‏ بسیار کاهش یافت. حضور عصاره آبی در مخلوط واکنش باعث گردید فعالیت آنزیم پراکسیداز استخراج شده از ریشه گیاهان ترتیزک و دژگال افزایش یابد. در بررسی اثر عصاره آبی قارچ بصورت تیمارهای پیش رویشی و پس رویشی مشخص گردید که گرچه هر دو تیمار سبب کاهش رشد گیاهچه ها گردید ولی اثرات بازدارندگی رشد در تیمار پیش رویشی شدیدتر بوده است. و کاهش وزن خشک ریشه نسبت به سایر شاخصهای اندازه گیری شده مشخص تر بوده است. در تیمار پس رویشی، میزان کلروفیل برگ گیاهان 20 روزه ترتیزک کاهش یافته ولی تغییری در میزان کلروفیل برگ دژگال مشاهده نشد. قندهای محلول نیز در ریشه و ساقه ترتیزک کاهش نشان داد ولی در میزان قندهای محلول گیاهچه دژگال تغییر چندانی مشاهده نگردید. در مجموع حساسیت گیاه ترتیزک به عصاره آبی قارچ بیشتر از گیاه دژگال بوده است.